3.1 Kwaliteit openbare ruimte
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Vanuit een effectief beheer van de openbare ruimte bijdragen aan de kwaliteit van de leefomgeving voor onze inwoners, en het ondernemings- en vestigingsklimaat voor ondernemers en werknemers.
- Een hoger kwaliteitsniveau van de openbare ruimte. Die openbare ruimte is toegankelijk voor iedereen, ook voor mensen met een verminderde mobiliteit.
- De openbare ruimte zo inrichten dat deze uitnodigt tot bewegen.
- Via gerichte maatregelen in de openbare ruimte bijdragen aan het verbeteren van de luchtkwaliteit en het verminderen van geluidshinder
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Er heeft een actualisatie van de integrale planning plaatsvonden waarmee de integrale projecten voor 2025 in beeld zijn.
- Door personeelswisselingen binnen het team is er nog geen Leidraad Inrichting Openbare Ruimte (LIOR) opgesteld. Eind 2024 is wel gestart met het in beeld brengen van de stappen die gezet moeten worden om naar meer integraal beheer te komen. Dit kan in de vertaling naar een LIOR in 2025 worden opgepakt.
- In 2024 hebben we de inrichting en het beheer van de openbare ruimte zoveel mogelijk in samenhang opgepakt (bijvoorbeeld Hogeweg en Jacobus van der Meijdenstraat waar de wateropgave en reconstructieopgave in samenhang zijn opgepakt).
- Het proactief begeleiden van initiatiefnemers die zelf wensen of ideeën hebben voor het gebruik of inrichting van de openbare ruimte. We kijken samen met de initiatiefnemers welke mogelijkheden er zijn en waar ruimte voor is. Dit doen we via de Initiatieventafel.
- Bij integrale herinrichtingsprojecten hebben we gekeken of er via het aanleggen van bijvoorbeeld geluid beperkende voorzieningen een bijdrage geleverd kan worden aan het verminderen van verkeerslawaai. Een voorbeeld hiervan is het herinrichtingsplan Vijfhoevenlaan.
- We hebben de eerste speelplekken omgevormd tot beweeg- en ontmoetlocaties voor alle leeftijden. Op deze locaties zijn andere ruimtelijke opgaven geïntegreerd. Voorbeelden daarvan zijn waterberging en biodiversiteit. Ook worden de routes richting de beweeg- en ontmoetlocaties aantrekkelijk en veilig gemaakt. We noemen dit vitaliteitsroutes. In 2024 hebben we locaties in Hedikhuizen, Nieuwkuijk en het Geerpark aangepakt, daarnaast zijn de voorbereidingen gestart voor de wijken Vliedberg, Venne-Oost en Vijfhoeven.
- In 2024 is voor het centrum van Drunen een massastudie uitgevoerd ten behoeve van woningbouw. De massastudie heeft als doel om de ontwikkelpotentie van het centrum in beeld te brengen en om te inspireren. Aansluitend zijn we in 2024 gestart om op basis van deze massastudie de verschillende opgaven die hiermee samenhangen voor water, verkeer, parkeren en groen in beeld te brengen. Daarmee brengen we ook in beeld hoe deze opgaven in een groter geheel (in plaats van per te ontwikkelen locatie) kunnen worden opgelost.
- We zijn begonnen met het systematisch onderhoud aan de bomen. Eens in de 5 jaar worden alle bomen gecontroleerd en gesnoeid. Bomen die gebreken hebben worden vaker gecontroleerd.
- We zijn bezig met een inhaalslag in de groenrenovaties. Dit jaar hebben we op 80 plekken het groen verbeterd of tegels weggehaald op plekken waar we groen een kans kunnen geven. (zie ook hoofdstuk economie/ recreatie)
3.2 Openbare verlichting
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Toekomstbestendige en kosteneffectieve openbare verlichting gebaseerd op materiaalgebruik dat bijdraagt aan het gewenste kwaliteitsniveau van de openbare ruimte.
- Bijdragen aan een zorgvuldig energiegebruik door voor de openbare verlichting in 2030 een energiebesparing van 50% te realiseren vergeleken met 2013.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben verder uitvoering gegeven aan de jaarlijkse planmatige vervanging van de openbare verlichting. Daarbij vervangen we verouderde verlichtingsbronnen door duurzame, energiezuinige en circulaire LED-verlichting. Waar mogelijk passen we 'slimme verlichting' toe. Dat is verlichting die op afstand en/of per situatie te regelen is.
- Bij herinrichtingsprojecten worden energiebesparende maatregelen getroffen (bijvoorbeeld Hortensiastraat Drunen). Daarnaast onderzoeken we innovaties en nemen we die mee binnen het project als dat mogelijk is.
- Kapotte armaturen zijn vervangen door LED-verlichting.
- Het beleid op openbare verlichting is eind 2023 geëvalueerd en wordt gecontinueerd tot eind 2025. Eind 2023 is er een evaluatie geweest waaruit enkele aanbevelingen naar voren kwamen, maar die vormden geen reden voor aanpassing van het beleid. Op 27 februari 2024 heeft het college besloten de aanbevelingen over te nemen en het huidige beleidsplan tot eind 2025 toe te passen. De raadsleden zijn hierover met een Raadsinformatiebrief geïnformeerd.
- In 2024 hebben we vooralsnog geen onderzoek gedaan of een gemeentelijk energiemanagementsysteem behulpzaam kan zijn bij het inzichtelijk maken van de kosten en het energieverbruik, zodat er uiteindelijk slimmere keuzes gemaakt kunnen worden. We zijn voornemens om dit in 2025 alsnog te doen.
- In 2024 hebben we vooralsnog geen onderzoek gedaan of de fysieke verlichtingsmast niet alleen voor verlichting gebruikt kan worden, maar ook kan dienen als basis voor een nieuwe digitale infrastructuur. In 2025 gaan we verder met de verkenning van het gebruik van de fysieke verlichtingsmast (denk daarbij aan combinatie met laadpalen, camera’s, etc).
3.3 Ondergrondse infrastructuur
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Een duidelijk en overzichtelijk gebruik en inrichting van de ondergrondse openbare ruimte. Daarbij is de ruimtevraag voor nutsvoorzieningen, warmtenetten, telecomkabels, riolering, ondergrondse containers en boomwortels goed afgestemd.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben ook in 2024 periodiek afgestemd met de nutsbedrijven en willen komende jaren vanwege de netcongestie nog intensiever samenwerken.
- Het handboek kabels en leidingen is geactualiseerd en is ter vaststelling begin 2025 aan de raad voorgelegd.
- In 2024 zijn er in totaal 512 meldingen en 89 vergunningen afgegeven voor het (ver)leggen van kabels en leidingen. Daarmee is ruim 31 kilometer kabel aangelegd.
- We hebben gewerkt aan een geactualiseerd kader voor de toepassing van nadeelcompensatie voor nutsbedrijven, we zijn voornemens om deze in 2025 af te ronden.
- We zijn gestart met onderzoeken of het mogelijk is om bij (nieuwbouw)plannen kabelgoten te realiseren. In 2024 is gestart met het aanleggen van mantelbuizen voor nutsbedrijven op kruisingsvlakken en inritten.
- De impactanalyse is in 2024 niet opgesteld over de ruimtevraag van de onder- en bovengrondse infrastructuur. Hiervoor zijn we afhankelijk van de input van de netwerkbeheerders welke nu nog in onvoldoende mate beschikbaar is.
3.4 Wegen en civieltechnische kunstwerken
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Een kosteneffectief beheer van het wegennetwerk en de civieltechnische kunstwerken.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben verder uitvoering gegeven aan het Beleidsplan wegen 2022-2026 met aandacht voor sturing op levensduur, materiaalgebruik en duurzaamheid. Voorbeelden hiervan zijn herinrichting van de Jacob van de Meijdenstraat (elementen), de Hogeweg (herstraten) en de Hoeven (asfalt).
- Eind 2024 is er een geactualiseerd uitvoeringsprogramma 2025-2026 opgesteld. Daarin wordt zichtbaar welke onderhoudswerkzaamheden aan wegen in 2025 en 2026 worden uitgevoerd.
- Verder is er uitvoering gegeven aan het in 2020 vastgestelde Beheerplan civieltechnische kunstwerken 2021-2029. Een voorbeeld hiervan is het onderhoud aan de brug Irenestraat, Vermeerstraat en 2 bruggen bij de Mommersteeg, onderstellen van kanonnen en hekwerk richting vesting Heusden.
- Naast de reguliere onderhoudswerken is er in 2024 meer aandacht gegeven aan de doorgaande fiets- en voetpaden binnen de gemeente (bijvoorbeeld de Duinweg en de Zeedijk). Er is meer aandacht gegeven om verbinding op te zoeken met verkeer en het GVVP uitvoeringsprogramma.
3.5 Verkeersveiligheid
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Wij gaan voor nul verkeersslachtoffers en sluiten hierbij aan bij de campagne ‘Brabant gaat voor NUL verkeersslachtoffers’
- Via alle vormen van vervoer (fiets, auto, te voet en OV) kom je vlot en veilig op je bestemming.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben verder uitvoering gegeven aan de onderzoeken en maatregelen uit het Meerjaren Uitvoeringsprogramma GVVP. Verkeersveiligheid heeft hierin een prominente rol, zoals maatregelen die zijn gericht op het verminderen van verkeershinder en verduurzamen van mobiliteit onder andere in de schoolomgeving. In 2024 is o.a. de schoolomgeving rond de Bussel, de Wilgen en de Vijfhoeven veiliger gemaakt.
- Planvoorbereiding verder uitgevoerd (en waar mogelijk uitvoering) van diverse projecten die een bijdrage leveren aan een verkeersveiliger inrichting van de openbare ruimte. Belangrijke projecten zijn de volgende. Een veiligere inrichting van de Tuinbouwweg in oostelijke richting, waarbij het fietsverkeer een centrale rol krijgt. Dit is inclusief het kruispunt Mommersteeg-Tuinbouwweg en de situatie bij de Priemsteeg. Herinrichting van de Vijfhoevenlaan, inclusief rotonde Mommersteeg en vrij liggend fietspad, de ombouw van de Priemsteeg tot een fietsstraat en de aanleg van een vrij liggend fietspad langs de Abt van Engelenlaan (dit is een onderdeel van de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat).
- We hebben kleine verbeteringsmaatregelen uitgevoerd die bijdragen aan de verkeersveiligheid. Dat doen we volgens het uitgangspunt Duurzaam Veilig. Voorbeelden hiervan zijn 2 maal een voetgangersoversteekplaats aangelegd, voorzien van de flespalen met attentiekokers en aanbrengen van fietssuggestiestroken.
- We blijven stimuleren van verkeersveilig gedrag door verkeerseducatie aan te bieden aan kinderen, scholieren en senioren.
- Samen optrekken met belangengroeperingen als Veilig Verkeer Nederland, de politie, de Fietsersbond, de Provincie Noord-Brabant en scholen om verkeerssituaties veiliger te maken en om een integraal toegankelijke openbare ruimte te realiseren.
3.6 Duurzame mobiliteit
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Minder uitstoot van CO2, geluid, stank en trillingen veroorzaakt door gemotoriseerd verkeer.
- Omarmen van nieuwe technologieën en stimuleren van duurzame vervoersmogelijkheden.
- Een openbare ruimte creëren die uitnodigt om gebruik te maken van duurzame mobiliteitsvormen.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben maatregelen uitgevoerd zoals opgenomen in het Meerjaren Uitvoeringsprogramma GVVP. Het belang van een duurzame en schone mobiliteit heeft hierin een prominente rol. Belangrijke uitgangspunten zijn: minder autoverplaatsingen, andere vervoersmogelijkheden (fiets, openbaar vervoer), schonere voertuigmotoren (onder andere via elektrisch/waterstof) in combinatie met het stimuleren van elektrisch vervoer door het aanbieden van voldoende oplaadpunten in de openbare ruimte. Ook de inzet van nieuwe infrastructuur of ander gebruik van bestaande kan een rol spelen. In 2024 zijn een aantal wegen qua snelheid afgewaardeerd zoals bij de Hoeven, Julianstraat en Mommersteeg.
- Afhankelijk van de ontwikkelingen bij de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL) zal samen met de provincie en onze buurgemeenten de snelfietsroute tussen ’s-Hertogenbosch en Waalwijk gerealiseerd worden.
- Samen met de provincie en de vervoersmaatschappij zorgen wij ervoor, dat de kwaliteit van het openbaar vervoer wordt geborgd. Met het oog op de nieuwe aanbesteding voor het openbaar vervoer in onze regio hebben we in 2024 meegewerkt aan een studie naar een aanvullend openbaar vervoersysteem tussen Tilburg en ’s-Hertogenbosch. De uitkomsten van de studie zijn meegenomen in het programma van eisen, gekoppeld aan deze aanbesteding. Doorvoering hiervan zal kunnen leiden tot sneller en meer openbaar vervoer naar Tilburg en 's-Hertogenbosch vanuit de kernen Drunen, Nieuwkuijk en Vlijmen.
- Planuitwerking en zo mogelijk uitvoering van de mitigerende maatregelen die gerelateerd zijn aan de GOL. Hieronder valt de route via de Kennedybrug. De verdere uitwerking is afhankelijk van de GOL.
3.7 Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL)
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Betere leefbaarheid in de kernen Vlijmen, Nieuwkuijk en Drunen door realisatie van goede aansluitingen op de A59 in combinatie met onder andere de realisering van ecologische verbindingszones, een goede parallelwegenstructuur en een waterbergingsgebied.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
Op 24 mei 2024 zijn er naar aanleiding van de tussenuitspraak van de Raad van State (RvS) van 14 februari 2024, twee tekortkomingen gerepareerd door de inpassingsplannen voor het GOL gewijzigd vast te stellen door Provinciale Staten. De stukken zijn vervolgens met de Raad van State gedeeld en de zitting hiervoor heeft op 10 december 2024 plaats gevonden. In aanloop naar de positieve uitspraak die we intussen hebben ontvangen is na afstemming met de aannemerscombinatie en de stuurgroep GOL besloten om met de aannemerscombinatie het werkoverleg weer op te starten. Dit heeft tot gezamenlijk doel om;
- Direct na een positieve besluitvorming te kunnen starten met de werkzaamheden na besluitvorming;
- Verdere kostenverhoging te beperken;
- Risico's te verkleinen;
- Zoveel mogelijk inzicht en duidelijkheid te hebben verkrijgen voor een gedegen financieel besluitvormingsproces door Provinciale State en de gemeenteraden, bij een positief besluit van de Raad van State.
