7.1 Werk en inkomen
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Een gemeente waar iedereen zoveel mogelijk betaald werk heeft. Werk is immers de beste uitkering. In geval van alleen een uitkering begeleiden we inwoners in eerste instantie naar werk of anders naar een passende maatschappelijke vorm van participatie die past bij de mogelijkheden van de inwoner.
- Een duurzame inzetbaarheid van werknemers op de arbeidsmarkt. Jongeren en zij-instromers moeten daarbij in de juiste sectoren terecht komen.
- Werken aan participatie van inwoners die door individuele omstandigheden (nog) niet kunnen werken.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- We hebben bijstand verstrekt aan inwoners die daarvoor in aanmerking kwamen en uitvoering gegeven aan het re-integratiebeleid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
- Baanbrekers heeft binnen de door de Langstraatgemeenten opgestelde opdracht de Participatiewet uitgevoerd voor bijstandsgerechtigden die binnen afzienbare tijd (ongeveer 15 maanden) te begeleiden zijn naar werk. Het eenvoudiger maken van de dienstverlening en verbetering van de klantgerichtheid binnen de samenwerking met Baanbrekers is daarbij een voortdurend punt van aandacht geweest.
- De Langstraatgemeenten en Baanbrekers hebben binnen de arbeidsmarktregio Midden-Brabant samengewerkt om onder meer de banenafspraken en beschut werk in te vullen. Ze werkten vooral samen om werkgevers op een zo passend mogelijke wijze te bedienen via het Werkgeversservicepunt Midden-Brabant. De samenwerkingsafspraken zijn daarom vastgelegd in het regionaal uitvoeringsplan Structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen (Suwi).
- Samen met ondernemers en maatschappelijke partners hebben we gewerkt aan een betere aansluiting tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Dat hebben we bijvoorbeeld gedaan door het maken van regionale afspraken op het gebied van werkgeversdienstverlening.
- Mensen met een arbeidsbeperking zijn zoveel mogelijk bij reguliere werkgevers aan de slag. We zijn doorgegaan met concrete projecten. Voorbeelden zijnHeusden Young Talent en de Dag van de Techniek. Op de verhitte arbeidsmarkt zijn we samen met ondernemers aan de slag gegaan om ook lokaal het verschil te maken.
- Op lokaal en Langstraatniveau hebben we samen met Baanbrekers activiteiten ontwikkeld om de participatie van mensen te bevorderen. Voorbeelden zijn Talent2Work en het maatjesproject Heusden. De toegang tot het maatjesproject is verbreed met inwoners die via Bijeen naar het maatjesproject zijn doorverwezen. Dit helpt met het integraler maken van de aanpak binnen het sociaal domein. Ook het verstrekken van bijzondere bijstand gebeurt steeds vaker via een integrale afweging samen met Bijeen. Bijzondere bijstand is bijstand voor bijzonder noodzakelijke kosten.
- Bijeen kent verschillende instrumenten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Samen met Baanbrekers en het Wijk en Welzijn Team (WWT) hebben we inwoners die noodgedwongen gebruik moeten maken van een bijstandsuitkering gestimuleerd om zo veel mogelijk maatschappelijk actief te blijven.
- De Wet gemeenschappelijke regelingen is gewijzigd. Daarom is de gemeenschappelijke regeling Baanbrekers aangepast. De aangepaste gemeenschappelijke regeling Baanbrekers is begin 2024 ter besluitvorming aangeboden.
- Het Algemeen Bestuur (AB) van Baanbrekers stelde op 16 december 2024 de aanpassing vast van de koers “Blijf in beweging, de volgende etappe’’.
- In november 2024 opende het Regionaal Werkcentrum Midden-Brabant zijn deuren. Het werkcentrum is voor inwoners en werkgevers uit Midden-Brabant de ingang voor alle vragen over werk, scholing en personeel . In 2024 werkten we samen met werkgeversorganisaties, het onderwijs, het UWV en de regiogemeenten aan de totstandkoming van dit werkcentrum.
7.2 Jeugdbeleid
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Het realiseren van een omgeving waarin Heusdense jeugdigen gezond en veilig kunnen opgroeien, plezier kunnen hebben en daarmee goed voorbereid zijn op hun toekomst.
- Voorkomen dat jeugdhulp nodig is of dat problemen verergeren.
- Samenwerken in de gemeenschappelijke regeling Hart van Brabant om de gezamenlijke ambitie van de regio te realiseren. We willen een effectiever jeugdstelsel, dat bovendien betaalbaar is en dat beter aansluit op de eigen kracht en het sociaal netwerk van kinderen en ouders.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Het Jeugd- en Gezinsteam (JGT) is het aanspreekpunt voor alle gezinnen met een ondersteuningsvraag over opvoeden, opgroeien en ontwikkeling. In 2024 is het team doorgegroeid en doorontwikkeld. Het JGT is flink meer gezinnen gaan begeleiden. De instroom in jeugdhulp bij ingekochte jeugdhulpaanbieders daalde. Met verschillende professionals van het JGT kunnen we veel gezinnen snel en laagdrempelig verder helpen. Door integrale hulp te bieden, te focussen op het aanpakken van de oorzaak van het probleem en door de regie bij het gezin te laten, kunnen we effectieve hulp te bieden en blijven we niet langer dan nodig betrokken. In 2024 zijn verdere stappen gezet in de samenwerking met de belangrijkste partners van Bijeen: huisartsen, jeugdartsen, onderwijs en het WWT. Hierdoor lopen nu alle verwijzingen naar jeugdhulp via het JGT.
- Volgens het uitgangspunt ‘Eén gezin, één plan en één regisseur’ hebben de medewerkers van het JGT waar nodig en op maat jeugdhulpvoorzieningen ingezet. De voorzieningen zijn toegespitst op de specifieke (gezins-)situatie van de jeugdigen. In veel gevallen bleven we het gezin ook vanuit het JGT ondersteunen of bleven we betrokken op de achtergrond. De focus in de verwijzing ligt op het formuleren van de te behalen resultaten. Daardoor richten we ons vooral op het inzetten van effectieve en efficiënte jeugdhulp.
- In 2024 zetten we verschillende stappen om zorgen en problemen waar mogelijk te voorkomen of er eerder bij te zijn. Zo hebben we vanuit ‘Hallo jij!’ alle (aanstaande) moeders tot 28 jaar en hun gezin preventief benaderd en begeleid. Met ‘Join Us’ boden we laagdrempelige mogelijkheden voor ontmoeting aan jongeren die behoefte hebben aan meer sociaal contact. Via Samen Oplopen ondersteunen getrainde vrijwilligers gezinnen die vragen hebben over het opvoeden van kinderen en over levensvragen in bredere zin. Veel van deze preventieve inzet is een intensieve samenwerking tussen het WWT en het JGT. Vanuit het JGT hebben we samen met het onderwijs collectieve preventie op het gebied van opvoed- en opgroeivragen uitgebreid. Naar aanleiding van de evaluatie van ‘Hallo jij!’ hebben we nagedacht over nieuwe vormen van ondersteuning die beter aansluiten bij de doelen die we hebben.
- Koers Jeugdhulp: ook in 2024 werkten we regionaal samen om waar mogelijk te voorkomen dat jeugdhulp nodig is. Door ervoor te zorgen dat jeugdigen snel passende ondersteuning krijgen, door de aansluiting tussen onderwijs en jeugdhulp te verbeteren en door op het gebied van zorg en veiligheid regionaal af te stemmen. In 2024 is het uitvoeringsprogramma aangepast op de actuele ontwikkelingen. Een voorbeeld daarvan is de Hervormingsagenda.
7.3 Maatschappelijke ondersteuning
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Samen zorgen en samen leven: het bevorderen van sociale samenhang, mantelzorg, vrijwilligerswerk, veiligheid en leefbaarheid in de gemeente zodat inwoners zo zelfstandig mogelijk kunnen functioneren in onze maatschappij. Ook willen we huiselijk geweld en eenzaamheid voorkomen en bestrijden.
- Betere ondersteuning voor de inwoner, verminderen van de regeldruk voor de aanbieders en integratie met zowel jeugd als participatie.
- Van beschermd wonen naar beschermd thuis.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- De maatschappelijke organisaties binnen Bijeen hebben gewerkt aan het voorkomen van vragen en zorgvragen. Ze werkten ook aan een zo breed mogelijke basis van voor iedereen toegankelijke voorzieningen. Hiervoor versterkten we het WWT.
- We hebben de mogelijkheden tot ontmoeting verbeterd. We doen hierbij ons best voor voldoende buurthuisfuncties in iedere kern. We hebben daarbij de volgende uitgangspunten. Het samenvoegen van voorzieningen. Het maken van een plek waar meerdere diensten of activiteiten voor jong en oud samen komen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de voorbereidende werkzaamheden voor een zogenaamde multifunctionele accommodatie (MFA) in Oudheusden en Elshout.
- We hebben subsidie verleend aan enmeegedacht met (innovatieve) activiteiten en samenwerkingsverbanden. Zo droegen we bij aan meer en betere informatievoorziening, ondersteuning en dienstverlening aan kwetsbare inwoners. Voorbeelden van kwetsbare inwoners zijn met mensenmet dementie, eenzaamheidsproblematiek of onbegrepen gedrag.
- We gaven meer bekendheid aan Bijeen Heusden. Dat deden we met een vernieuwde website en in contacten met zogenaamde verwijzers. Dat zijn partijen die mensen doorsturen naar Bijeen.
- Bijeen ging in gesprek met inwoners die behoefte hebben aan ondersteunings of zorg. Tijdens deze gesprekken werd het helder wat de behoeften zijn. Ook werd duidelijk wat deze inwoners hierin zelf of met hun sociaal netwerk kunnen doen. Tenslotte werd duidelijk waar aanvullende ondersteuning vanuit het WWT, JGT of de Wmo nodig is.
- De beschikbare middelen voor zorg en ondersteuning zijn effectief ingezet. Dit hebben we bijvoorbeeld geregeld door inkoopafspraken te maken en door bij een ondersteuningsvraag zorgvuldig alle mogelijkheden af te wegen.
- We boden aanvullende ondersteuning aan mensen in de thuissituatie. Die liep uiteen van ondersteuning in het huishouden, tot woonvoorzieningen, dagbesteding en kortdurend verblijf.
- We boden met onze partners in de regiomaatschappelijke opvang, vrouwenopvang, beschermd wonen en verslavingszorg aan inwoners die daarop aangewezen zijn.
- We stelden in de regio Hart van Brabant het actieplan dakloosheid ‘Iedereen een (t)huis’ op. Een van de acties in dat plan is de Ethos telling. Die is uitgevoerd op 11 april 2024. De telling bracht het aantal dak- en thuislozen in beeld. Daarbij zijn niet alleen mensen die op straat leven of in opvangcentra verblijven meegenomen, maar ook mensen in andere situaties. Bijvoorbeeld jongeren die ‘van bank naar bank’ verplaatsen of alleenstaande moeders die met hun kinderen op vakantieparken verblijven.
- We hebben de juiste zorg georganiseerd voor mensen die vanuit een beschermd-wonen-omgeving in de wijk gaan wonen. Het zorgen voor huisvesting is hiervoor ook een belangrijke opgave.
- In de regio Hart van Brabant werkten we samen aan de verdeling van ‘Weer thuis woningen’. Bij het zogenaamde Matchingspunt zijn aanvragen ingediend en behandeld voor woningen als mensen uitstromen vanuit Beschermd wonen, Maatschappelijke opvang en Jeugdzorg.
- We vingen meldingen op binnen de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg en leidden deze door. We voerden het verkennend onderzoek uit.
- We namen ondersteuning aan vrijwilligers en mantelzorgers onder de loep en pasten deze aan waar dat nodig was.
- We versterkten van de ondersteuning van vrijwilligers. Dat deden we bijvoorbeeld met een nieuw platform: Heusdenvoorelkaar. Dat wordteen centrale, digitale plek voor alles rond vrijwilligerswerk. Op die plek komen vraag en aanbod bij elkaar en is er ook ruimte voor informatie en advies. Naast het nieuwe platform onderzochten we hoe we vrijwilligerswerk verder kunnen versterken en ondersteunen. De resultaten hebben we gebruikt bij het opstellen van de beleidsvisie sociale basis.
- Woonveste heeft proactief senioren benaderd over mogelijkheden voor wonen, zorg, vrijwilligerswerk, dagbesteding enzovoort. Woonveste keek daarbij in hoeverre deze oudere inwoners geneigd zijn te verhuizen naar kleinere wooneenheden. Dat zou de doorstroming op de woningmarkt kunnen bevorderen.
- Door de oorlog in Oekraïne worden er ook in onze gemeente op verschillende plekken vluchtelingen opgevangen. Dat doen we samen met maatschappelijke partners zoals Bijeen, Vluchtelingenwerk en Admea (arbeidsbemiddeling). Samen met deze partijen zorgt de gemeente voor een huis en thuis voor Oekraïense vluchtelingen. De samenwerkende partijen bieden hulp op maat. Bijvoorbeeld door spreekuren op opvanglocaties, arbeidsbemiddeling, ondersteuning met praktische zaken enzovoort. We werken ook samen met vrijwilligers voor wekelijkse taaltraining en evenementen. Voorbeelden van evenementen zijn Kerst en Sinterklaas.
- Opvang van Oekraïense vluchtelingen:
o sinds april 2024 is de oude bibliotheek aan de Rooseveltstraat 32 in gebruik genomen als opvanglocatie met 43 opvangplekken. Verder zijn in 2024 voorbereidingen getroffen om uit te breiden van 395 naar 488 opvangplekken;
o in december is de opvanglocatie aan de Grotestraat 68(a) 70(a) te Drunen (eigendom van Woonveste) uitgebreid met 14 extra opvangplekken op nummer 70a;
o in december is een omgevingsvergunning verleend voor de opvang van 14 Oekraïense vluchtelingen op De Akker 76 te Vlijmen, een woonhuis in eigendom van de gemeente dat voorheen leegstond;
o in november heeft de raad besloten de panden aan de Gemeint 3 en de Achterstraat 27 te Vlijmen strategisch aan te kopen, onder andere voor de opvang van Oekraïners op korte termijn. Hiermee zijn in 2024 stappen gezet richting de realisatie van 20 opvangplekken bij de Gemeint 3 en 80 opvangplekken bij de Achterstraat 27.
7.4 Armoedebeleid
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- We willen inwoners zo vroeg mogelijk bereiken, liefst nog voordat er financiële problemen zijn. Zo kunnen we op tijd advies en ondersteuning bieden, zodat we financiële problemen kunnen voorkomen.
- Het zo vroeg mogelijk signaleren van een betalingsachterstand om te voorkomen dat mensen verder ‘wegzakken’ en in de financiële problemen raken.
- Mensen met een minimuminkomen de kans geven om mee te kunnen blijven doen in de (Heusdense) samenleving.
- Kinderen moeten volwaardig mee kunnen doen in de (Heusdense) samenleving.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Door het proces te versterken, kregen we schulden eerder in beeld. Via zorgverzekeraars, Brabant Water, energieleveranciers of de woningcorporatie ontvingen we een melding bij een betalingsachterstand van inwoners. Deze inwoners zochten we op voor advies en ondersteuning. Samen met lokale partners als Woonveste, Kredietbank en Contour deTwern verbeterden we het proces,. Zo kunnen we inwoners die ondersteuning nodig hebben beter in beeld houden. Daarmee kunnen we hen ook beter kunnen ondersteunen bij het verbeteren en op orde houden van hun financiële situatie.
- We zijn gestart met het Financieel Paspoort. Bij dat paspoort hoort ook het Voorzieningen Register. Daarin staan alle lokale ondersteuningsmogelijkheden. Verschillende professionals en vrijwilligers zijn getraind in het vullen van het Voorzieningen Register en het gebruik van het Financieel Paspoort. Daarmee kunnen zij inwoners helpen inzicht te krijgen voor welke ondersteuning zij in aanmerking komen. We zijn ook gestart met een directe koppeling tussen het Financieel Paspoort en aanvraagprocessen, zoals die voor de HeusdenPas. Dat wordt in 2025 verder vormgegeven.
- Samen met bijvoorbeeld het onderwijs voerden we gesprekken over financieel onderwijs op scholen. Dit heeft geleid tot de afspraak om in 2025 op het d’Oultremontcollege de ‘schuldenescape’ te gaan spelen. Met de ‘schuldenescape’ leren we jongeren op een leuke manier hoe je schulden kunt voorkomen.
- Met een aantal landelijke partners en gemeenten gingen we op werkbezoek in Gent. Daar leerden wehun manier van werken kennen. Overheidsinstellingen in Vlaanderen hebben een systeem voor het delen van informatie ontwikkeld waarmee ze inwoners ondersteuning kunnen geven zonder dat inwoners erom hoeven te vragen. In de praktijk betekent dit dat inwoners automatisch de toeslagen of minimapas ontvangen als zij daarvoor in aanmerking komen. Ze hoeven dus zelf niets aan te vragen. Naar aanleiding van dit werkbezoek hebben we het proces rond de HeusdenPas gewijzigd. Met die wijzigingen zorgen we ervoordat meer inwoners die recht hebben op de HeusdenPas deze ook automatisch ontvangen.
- Met de HeusdenPas en het Kindpakket gaven we inwoners in armoede een steuntje in de rug.
- De energiecoaches waren in 2024 actief met huisbezoeken. Daarbij gaven ze inwoners advies over energiebesparing, duurzaamheid en de mogelijke subsidieregelingen.
- In 2024 was er een armoedeconferentie. De lokale coalitie armoede is gestart. Met deze conferentie en de coalitie hebben we het netwerk van lokale partners versterkt.
- Twee afstudeerders deden in 2024 onderzoek voor het armoedebeleid. De ene onderzocht de invulling van de OV-regeling voor minima en de andere onderzocht de uitbreiding van ondersteuning op het gebied van sport- en cultuurdeelname voor volwassenen. Beide rapporten zijn ter kennisname gedeeld met de gemeenteraad.
7.5 Integratie vergunninghouders
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Als gemeente willen we het verschil maken door er via een goed inburgeringstraject voor te zorgen dat statushouders volwaardig mee kunnen doen aan de samenleving.
- Voor de (asiel)opvang en huisvesting nemen we de verantwoordelijkheid die het Rijk en de Veiligheidsregio van ons vragen.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- Waar nodig pasten we werkafspraken met Baanbrekers, de taalaanbieder en de maatschappelijke organisaties aan. Uitgangspunt bleef de zogenaamde ‘roadmap inburgering’.
- In de regio Hart van Brabant werkten we samen aan een integrale aanpak van asiel tot integratie.
- We hebben de taakstelling voor 2024 voor de huisvesting van statushouders gehaald. Het lukte echter nog niet om ook de achterstand uit 2023 weg te werken.
- Na signalen vanuit Woonveste over minder draagvlak in enkele wijken, zijn we gestart met het project ‘Draagvlakverbetering voor statushouders bij omwonenden’. Met dit project willen we interventies uitvoeren die het draagvlak verhogen. Een ander doel is het opstellen van een aanpak voor de lange termijn. Dit project loopt tot en met juli 2025.
- In Veiligheidsregio Brabant-Noord is een regioplan opgesteld voor de taakstellingen uit de Spreidingswet. De gemeenteraad is op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen rond dit regioplan. De Commissaris van de Koning heeft de verzamelde regioplannen aangeboden aan de Minister van Asiel en Migratie. Hieruit is in december het verdeelbesluit gekomen en gedeeld met gemeenten. Het college heeft kennisgenomen van het verdeelbesluit en gaat de mogelijkheden tot uitvoering hiervan verder verkennen.
7.6 Gezondheid
Wat willen we (meerjarig) bereiken?
- Het versterken van veerkracht, eigen regie en gezondheidsvaardigheden van onze inwoners om zo de positieve gezondheid te bevorderen en het bijdragen aan het gezond en veilig opgroeien van de jeugd.
- Het ondersteunen van doelen en ideeën die kinderen aanmoedigen om nu én later actief en gezond te leven.
- Preventie op de belangrijkste (vermijdbare) gezondheidsbedreigingen zoals overmatig alcoholgebruik, drugsgebruik, overgewicht, roken en psychische kwetsbaarheid, waaronder eenzaamheid, waardoor we de leefstijl van de inwoners van Heusden verbeteren.
- Het bestrijden en voorkomen van eenzaamheid met een gezamenlijke aanpak van onze inwoners en vele partners in het maatschappelijk veld.
Wat hebben we daarvoor gedaan?
- De GGD Hart voor Brabant voerde een groot deel van de wettelijke taken uit de Wet publieke gezondheid uit. Voorbeelden daarvan zijn de infectieziektebestrijding, hygiënezorg en de basistaken van de jeugdgezondheidszorg.
- Bijeen bood al onze inwoners preventieve en informatieve activiteiten aan over ’onderwerpen als valpreventie, beweging, voeding en middelengebruik (zowel alcohol als drugs). Jeugd en ouderen kregen hierbij speciaal de aandacht.
- Met ‘Hallo jij!’ verbonden we de preventieve activiteiten met de andere ondersteuning in het sociaal domein, zoals Kansrijke Start ‘Hallo jij!’ richt zich op de eerste duizend dagen van een kind. Het verbindt doelstellingen van gezondheid aan die van jeugdhulp. Hier wordt de combinatie gemaakt met inzichten vanuit Smart Start. Het doel hierbij is kinderenkinderen zoveel mogelijk thuis laten opgroeien.
- We voerden het integrale plan van aanpak uit dat hoort bij het Gezond en Actief Leven Akkoord. We gingen door met het beweeg- en sportakkoord en verschillende activiteiten van Bijeen. We organiseerden verder bijvoorbeeld vitaliteitsdagen, onderzochten vrijwillige inzet en breidden ‘Welzijn op Recept’ uit.
- We gaven in 2024 extra aandacht aan het herkennen, bestrijden en voorkomen van eenzaamheid. Met de coalitie ‘Kom erbij’ keken we naast het samenbrengen van aanbod ook actief naar het herkennen, signaleren en handelen bij eenzame gevoelens. Hiervoor is ook een signaal- en hulpkaart ontwikkeld. We probeerden hiermee inwoners, vrijwilligers en professionals handvaten te geven om het gesprek aan te gaan met Heusdenaren die mogelijk gevoelens van eenzaamheid ervaren. Daarnaast brachten we als coalitie de activiteiten van onze partners onder de aandacht . Hiervoor gebruikten we het platform Doe mee in Heusden.
